Rais Jakaya Kikwete ambaye hivi karibuni alivitaka vyombo husika
kuhakikisha kuwa vinawasaka na kuwarudisha kwao wahamiaji haramu
Kwa ufupi
Kauli na matamko ya viongozi mbalimbali ambayo
yamekuwa yakitolewa katika nyakati tofauti yanaonyesha pasipo kuacha
shaka kwamba Serikali bado haijatambua ukubwa wa tatizo la wahamiaji
haramu katika mkoa huo.
Serikali inaonekana kupatwa na kiwewe na
kuridhishwa na mafanikio kiduchu katika suala la kuwarudisha makwao
wahamiaji haramu katika Mkoa wa Kagera.
Kauli na matamko ya viongozi mbalimbali ambayo
yamekuwa yakitolewa katika nyakati tofauti yanaonyesha pasipo kuacha
shaka kwamba Serikali bado haijatambua ukubwa wa tatizo la wahamiaji
haramu katika mkoa huo.
Inawezekana kwamba viongozi serikalini hawakuamini
kwamba agizo la Rais Jakaya Kikwete kuhusu wahamiaji haramu mkoani
Kagera kurudi makwao lingepata mafanikio angalao kidogo. Yafaa tukumbuke
hapa kwamba Rais alipofanya ziara katika Mkoa wa Kagera mwishoni mwa
mwezi uliopita aliwapa wiki mbili wahamiaji haramu wawe wamerudi makwao
kwa hiari yao, vinginevyo wangekamatwa katika operesheni maalumu ya
kijeshi baada ya muda huo kuisha.
Takwimu zilizotolewa baada ya muda huo kuisha
ziliwapa viongozi wa Serikali matumaini makubwa kupita kiasi, hivyo
kutoa matamshi na kauli zilizoibua hisia miongoni mwa wananchi kwamba
sasa tatizo la wahamiaji haramu katika mikoa hiyo limekwisha. Bahati
mbaya ni kwamba wananchi hawakuweza kutambua kwamba tatizo la wahamiaji
haramu bado ni kubwa mno kuliko Serikali inavyofikiria, mbali na takwimu
zilizotolewa na viongozi mbalimbali serikalini katika wakati tofauti
kutofautiana, hivyo kuibua maswali mengi kuhusu usahihi na uhalisia wa
takwimu hizo.
Juzi katika nyakati tofauti viongozi wa Serikali
walitoa takwimu zilizoonyesha mkanganyiko huo. Mkuu wa Mkoa wa Kagera,
Fabian Massawe alisema kati ya Julai 29 mpaka juzi wahamiaji haramu
8,262 walikuwa wameondoka mkoani humo kuelekea Rwanda, Burundi, Uganda
na DRC. Alisema kati ya hao, wahamiaji 5,200 walikwenda Rwanda, 2,800
walikwenda Burundi, 220 Uganda na 42 walielekea DRC, huku wakisalimisha
silaha 42, zikiwamo za kivita aina ya AK47.
Lakini siku hiyohiyo, Wizara inayohusika na
masuala ya kigeni, ilitoa taarifa kwamba idadi ya wahamiaji haramu
walioondoka kwenda makwao ni 8,509. Alisema waliokwenda Rwanda ni 5,521
na kwamba Burundi walikwenda 2,744 wakati Uganda walirejea wahamiaji
244. Kuhusu silaha, wizara hiyo ilisema bunduki 60 zilizotengenezwa
kienyeji ndizo zilizosalimishwa.
Hata hivyo, takwimu ambazo hazikuwa na utata ni za
mifugo. Taarifa ya Wizara na ya Mkuu wa Mkoa wa Kagera zote zinataja
1,996 kama idadi ya mifugo iliyosafirishwa na wahamiaji hao wakati
wakirudi makwao.
Tumechapisha takwimu hizo ili kuonyesha kutokuwapo
kwa umakini katika mamlaka zinazohusika na jambo nyeti kama hilo na pia
kuonyesha kwamba tatizo la wahamiaji haramu bado ni kubwa mkoani
Kagera. Inakadiriwa kwamba wapo wahamiaji haramu mkoani humo zaidi ya
50,000.
Sensa ya watu hao ya mwaka 2006 ilionyesha
walikuwa 32,000 na iliongezeka kwa kasi ya ajabu baadaye kutokana na
kuongezeka kwa vitendo vya rushwa miongoni mwa watumishi katika mamlaka
za kiserikali, zikiwamo Uhamiaji, Jeshi la Polisi, Usalama wa Taifa,
Takukuru na Serikali za Mitaa.
Tunachotaka kusema hapa ni kwamba Serikali
isibweteke kwa kuondoka wahamiaji haramu 8,000 tu wala kusalimishwa kwa
bunduki 42. Wamebakia wahamiaji haramu na silaha lukuki. Lazima
operesheni aliyoitangaza Rais Kikwete ianze sasa kuwanasa wahamiaji
haramu waliobaki na silaha wanazozitumia kuua na kuteka wananchi.
Tatizo pekee tunaloliona ni kukwamishwa kwa
operesheni hiyo iwapo itahusisha pia watumishi wa mamlaka hizo hapo juu
ambao ndio waliosababisha hali hiyo.